Жаңалықтар

Қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүзеге асыруға құқығы бар заңды тұлға шет мемлекеттерінің (мемлекеттер тобының) монеталарын сатып алу, сату және айырбастау операцияларын жүргізу жөніндегі шешімді дербес қабылдайды.

«51. Айырбастау операцияларын жүргізу бағамы бойынша 500 000 (бес жүз мың) теңге баламасынан асатын сомаға айырбастау пункттері (оның ішінде автоматтандырылған айырбастау пункттері) арқылы жүргізілген айырбастау операциялары бойынша тізілімдер журналында тіркеледі:

● клиенттің жеке басын куәландыратын құжаттың деректері (тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) (аты, әкесінің аты толық көрсетіледі), құжаттың түрі, берілген күні, құжаттың нөмірі, қолданылу мерзімі);
● клиенттің жеке сәйкестендіру нөмірі (бар болса);
● клиенттің заңды мекен-жайы.

Айырбастау операцияларын жүргізу бағамы бойынша 500 000 (бес жүз мың) теңге баламасынан аспайтын сомаға айырбастау пункттері (оның ішінде автоматтандырылған айырбастау пункттері) арқылы жүргізілген айырбастау операциялары бойынша тізілімдер журналында клиенттің тегі, аты және әкесінің аты (бар болса) және жеке сәйкестендіру нөмірі (бар болса) тіркеледі.Деректер айырбастау операциясын жүргізу кезінде кассирге берілген клиенттің жеке басын куәландыратын құжаттан тіркеледі.

"Айырбастау пункттерінің (автоматтандырылған айырбастау пункттерінің) жұмыс режимін теміржол вокзалдары, казино ғимараттарының ішінде, халықаралық әуежайлардың аэровокзалдарының ішінде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасы арқылы автомобиль өткізу пункттерінің аумағында орналасқан айырбастау пункттерін (автоматтандырылған айырбастау пункттерін) қоспағанда, қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүзеге асыруға құқығы бар заңды тұлға 9 сағат 00 минуттан 20 сағат 00 минутқа дейінгі уақыт шегінде дербес айқындайды. 1 (бірінші) санаттағы стационарлық сауда объектілерінің ғимараттарындағы айырбастау пункттерінің (автоматтандырылған айырбастау пункттерінің) жұмыс режимін қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүзеге асыруға құқығы бар заңды тұлға 9 сағат 00 минуттан 22 сағат 00 минутқа дейінгі уақыт шегінде дербес айқындайды."

59. Мынадай зақымдары бар шетел валютасының банкноттары айналысқа жарамды заңды төлем құралдары деп танылады:
1. шетел валютасы банкнотасының бейнесін анықтауға мүмкіндік беретін шамалы дәрежедегі қажалу және ластану;
2. егер жыртылған бөліктер шетел валютасының сол бір банкнотасына тиесілі болса, желімделген жыртылған бұрыштары немесе қиықтары (ауданы 1 (бір) шаршы сантиметрден аспайтын) бар болса;
3. шетел валютасы банкнотасының ені бойынша 1 (бір) сантиметрден, ұзындығы бойынша 4 (төрт) сантиметрден аспайтын 3 (үш) үзілістен (оның ішінде желімделгендерден) аспайтын;
4. шетел валютасы банкнотасының өтелгені туралы немесе шетел валютасы банкнотасының түпнұсқа емес немесе үлгі болып табылатыны туралы куәландыратын мөртабандардан басқа, егер олар шетел валютасы банкноталарының түпнұсқалығын анықтауға кедергі келтірмесе және осы Қағидалардың 58-тармағында көрсетілген белгілердің 50 (елу) пайызынан астамын жаппаса, ұсақ майлы және басқа да дақтары, жазбалары мен мөртабандары (2 (екі) мөртабаннан, жазбалардан аспайтын) бар;
5. диаметрі 1 (бір) миллиметрден аспайтын 2 (екі) тесігі бар болса.

60. Шетел валютасының банкноттары, егер олар Қағидалардың 59-тармағында көзделген талаптарға сәйкес келмесе және (немесе) мынадай зақымдары бар болса, айналысқа жарамсыз деп танылады:
1. бөлшектелген (соның ішінде желімделген););
2. бастапқы түсін өзгерткен немесе түссізденген;
3. күйдірілген немесе күйген;
4. толығымен немесе едәуір дәрежеде (заңды төлем құралының негізгі белгілерінің 1 (бір) 50 (елу) пайызынан астамы)) бояумен, сиямен, маймен ластанған;
5. ультракүлгін сәулелерде қағаздың жарқырауына әкелетін сыртқы әсерлерге ұшыраған;
6. қасақана сипаттағы елеулі зақымдары бар (негізгі суреттер, атап айтқанда, адамдардың портреттері өзгертілген, қорғаныш жіп жойылған, Елеулі жазулардың, оның ішінде ультракүлгін сәулелерде көрінетін, шетел валютасы банкнотының өтелгені туралы немесе шетел валютасы банкнотының шынайы емес немесе үлгі болып табылатыны туралы куәландыратын 2 (екіден) астам мөртабан іздері мен мөртабандардың, диаметрі 1 (бір) миллиметрден асатын 2 (екіден) астам тесілген тесіктердің болуы;
7. анық басылған ақауы бар шетел валютасының банкноттары (су белгісінің немесе қорғаныш жіптің болмауы немесе тиісінше орналаспауы, бейнелердің басылмауы немесе майлануы));
8. геометриялық өлшемдерін азайту жағына да, ұлғайту жағына да 3 (үш) миллиметрден артық өзгерткен;
9. шетел валютасы банкнотасының бейнесін жоғалтуға әкеп соққан, айтарлықтай тозған және (немесе) ластанған;
10. едәуір бос және (немесе) қаттылығын жоғалтқан шетел валютасының банкноттары.

Тиісті шет мемлекеттің Эмитент банкі жариялаған күннен кейін айналыстан шығарылған шетел валютасының банкноттары төлемге жарамсыз деп танылады. 61. Төлемге жарамсыз, сондай-ақ айналысқа жарамсыз шетел валютасының банкноттарын сатып алуды және ауыстыруды тиісті шетел валюталарымен инкассолық операцияларды жүзеге асыру бойынша шетел банктерімен корреспонденттік қатынастары және (немесе) шарттық қатынастары бар уәкілетті банктер жүзеге асырады. Уәкілетті банктердің клиенттерге шетел валютасының төлемге жарамсыз немесе айналысқа жарамсыз, ауыстыру тәртібімен сатып алынған және қабылданған банкноттарын сатуына жол берілмейді. Көрсетілген банкноттар инкассоға Эмитент банктерге (шетелдік банктерге) жіберіледі немесе оларға қызмет көрсететін банктер арқылы инкассоға тапсырылады.